
حدیثی از امام صادق (ع) درباره مرگ؛ پلی میان دنیا و آخرت
امام صادق (ع): چراغ هدایت و دریای حکمت
امام جعفر صادق (ع)، ششمین پیشوای شیعیان، یکی از بزرگترین مراجع علمی و معنوی تاریخ اسلام است. سخنان ایشان، چراغی است فروزان که راه فهم زندگی و مرگ را به ما نشان میدهد. ایشان با دانش عمیق دینی و فلسفی، مرگ را نه پایان، بلکه پلی برای عبور به عالم دیگر معرفی میکنند؛ پلی که سرنوشت آن با زندگی دنیا گره خورده است.
حدیثی از امام صادق (ع) درباره مرگ
قال الإمام الصادق (ع):
"الموتُ قنطرةٌ إلى الجنةِ لأولياءِ اللهِ، و قنطرةٌ إلى النارِ لأعداءِ اللهِ."مرگ، پلی است به سوی بهشت برای دوستان خدا، و پلی است به سوی جهنم برای دشمنان خدا.
📚 بحار الأنوار، ج ۶، ص ۱۵۳
مرگ؛ پلی باریک و سرنوشتساز
امام صادق (ع) مرگ را به «قنطره» یا پلی تشبیه میکند که دو سر آن به دو سرنوشت کاملاً متفاوت متصل است: بهشت یا جهنم. این استعاره بسیار زیبا و پرمعنا، مرگ را به جای پایانی تلخ، به مرحلهای گذرا و مهم تبدیل میکند.
پل، نمادی از عبور و انتقال است. انتخاب مسیر عبور از این پل، با خود ماست. اگر در دنیا با خداوند دوستی کنیم و با عمل صالح زندگی کنیم، این پل راه به سوی بهشت دارد؛ اما اگر زندگی ما پر از دشمنی و دوری از حق باشد، همین پل ما را به سوی جهنم خواهد برد.
بازتاب حدیث در نگاه علم و فلسفه
ترس از مرگ یکی از بنیادیترین اضطرابهای انسان است. اما روانشناسی اگزیستانسیال به ما میگوید: ترس اصلی ما نه از مرگ، بلکه از زندگی بیمعنا و سردرگم است.
امام صادق (ع) با این حدیث، به ما یادآوری میکند که مرگ به خودی خود پایان نیست، بلکه آینهای است برای آنچه در زندگی کاشتهایم. زندگی پرمعنا، رابطه نزدیک با خدا و نیکوکاری، مرگ را به گذرگاهی روشن تبدیل میکند.
از سوی دیگر، علم نیز نشان داده انرژی در جهان از بین نمیرود، بلکه تبدیل میشود. این دیدگاه علمی، بهنوعی مکمل درک دینی ما از انتقال جان و روح است.
چه کنیم تا پل مرگ را نورانی کنیم؟
هر رفتار نیک، هر لحظهی تفکر در ارزشهای الهی و انسانی، چراغی است که مسیر عبور از این پل را روشن میکند. این حدیث امام صادق (ع) نه تنها ترسی از مرگ به ما نمیدهد، بلکه ما را به زندگی با معنا و آمادگی دعوت میکند.
پرسشهای پایانی برای تأمل عمیقتر
-
آیا زندگی من با خدا و فضایل انسانی پیوند خورده؟
-
آیا پل زندگیام را با اعمال نیک روشن کردهام؟
-
اگر امروز زمان عبور از این پل بود، آماده بودم؟